Biz Kimiz?

Erzurum Teknik Üniversitesi Toplumsal Katkı ve Eşitlik Politikaları Koordinatörlüğü, Ocak 2024’te kurulmuş olup, yükseköğretim kurumlarının üç temel görevinden biri olan toplumsal sorumluluk faaliyetlerinin etkin şekilde yönetilmesi, iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve sistematik bir biçimde izlenmesi amacıyla faaliyet göstermektedir. Aynı zamanda, fırsat eşitliği stratejisinin belirlenmesi ve uygulanması da koordinatörlüğün önemli görevlerinden biridir.

Koordinatörlük, üniversitenin toplumsal sorumluluk alanındaki etki gücünü artırmanın yanı sıra üniversite bünyesinde her alanda fırsat eşitliğinin sağlanmasını hedeflemekte; bu doğrultuda, üniversite bünyesindeki ilgili tüm birimler arasında iş birliğini güçlendirmeyi ve hem iç hem dış paydaşlar arasındaki iletişim ve etkileşimi geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Ayrıca, üniversite çatısı altında gerçekleştirilen “Toplumsal Katkı” faaliyetlerinin etkinliğini artırmak ve niteliksel gelişimini desteklemek için belirlenen stratejik vizyon doğrultusunda, sosyal sorumluluk projelerinin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesine yönelik bütüncül bir yaklaşım benimsemekte; böylece akademik bilgi ve birikimin topluma en etkili biçimde aktarılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

Toplumsal Katkı Nedir?

2019-2020 Akademik Yılına kadar Yükseköğretim kurumlarının temel işlevleri Eğitim-Öğretim ve Araştırma-Geliştirme olmak üzere iki ana eksen üzerinde şekillenmekteydi. Bu süreçte üniversiteler ve enstitüler, topluma katkı sunan bazı faaliyetlerde bulunsalar da bu çalışmalar ayrı bir kategori olarak değerlendirilmiyordu. Ancak, ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyet gösteren kalite değerlendirme ve akreditasyon kuruluşlarının öncülüğünde, yükseköğretim kurumlarının “Toplumsal Katkı” işlevi günümüzde bağımsız bir değerlendirme alanı haline gelmiştir. Bu değişim, üniversitelerin topluma yönelik rollerinin yeniden tanımlanmasına ve kurumsal performanslarının daha geniş bir bakış açısıyla ele alınmasına olanak tanımıştır.

2019-2020 Akademik Yılı itibarıyla, Yükseköğretim Kalite Kurulu (YÖKAK) da bu küresel eğilime uyum sağlayarak, üniversitelerin toplumsal katkı işlevini ulusal kalite değerlendirme süreçlerinde ayrı bir başlık altında ele almaya başlamıştır. Bu yeni yaklaşım, üniversitelerin toplumsal etkilerini daha sistematik bir şekilde ölçülmeyi, değerlendirilmeyi ve sürekli olarak iyileştirilmeyi hedeflemektedir.

Bu gelişmeler, yükseköğretim kurumlarının misyonlarını yeniden şekillendirmelerine ve toplumsal katkı faaliyetlerini stratejik planlarına dâhil etmelerine yol açmıştır. Böylece üniversiteler, yalnızca bilgi üreten ve aktaran yapılar olmanın ötesinde, toplumsal dönüşümde aktif bir rol üstlenmeye başlamıştır.

“Toplumsal katkı”, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda, yükseköğretim kurumlarının tüm bileşenlerinin (akademik ve idari personel, öğrenciler ile öğrenci toplulukları dahil) toplumun sosyal, ekonomik, kültürel, çevresel ve bilimsel gelişimine katkıda bulunmak amacıyla gerçekleştirdiği çok yönlü faaliyetleri, hizmetleri ve projeleri kapsamaktadır. Bu bağlamda toplumsal katkı, üniversitelerin bilgi birikimini ve uzmanlık alanlarını toplumla paylaşarak, yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeydeki çeşitli sorunlara çözüm üretme sorumluluğunu üstlenmesi anlamına gelir. Yükseköğretimde toplumsal katkı, iç ve dış paydaşların uyumlu bir şekilde etkileşim ve iş birliği içinde hareket ettiği bütüncül bir süreçtir.

Bu bağlamda, yükseköğretimde toplumsal katkı, fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, araştırma ve uygulama merkezleri, koordinatörlükler, daire başkanlıkları, müşavirlikler, öğrenci toplulukları gibi tüm akademik ve idari birimlerin, dış paydaşlarla birlikte yürüterek topluma hizmet etme, toplumsal sorunlara çözüm üretme ve toplumun sürdürülebilir gelişimi ile refahını artırma amacını güden çalışmaları içermektedir.

Toplumsal Katkıya Yönelik Amaçlarımız Nelerdir?

Toplumsal Katkı Koordinatörlüğü, tüm iç paydaşlarıyla birlikte gerçekleştirdiği sosyal, kültürel, sanatsal, çevresel, sportif ve sağlık odaklı faaliyetler ile toplumun ihtiyaçlarına yönelik eğitim-öğretim, bilgilendirme, farkındalık oluşturma, araştırma-geliştirme ve diğer bilimsel etkinliklerin yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeylerde toplumsal faydaya dönüşmesini desteklemeyi ve bu süreçlere öncülük etmeyi amaçlamaktadır.

Bu bağlamda koordinatörlük, üniversitemizin fakülteleri, enstitüleri, yüksekokulları, araştırma, uygulama ve eğitim merkezleri, koordinatörlükleri, daire başkanlıkları, müşavirlikler, öğrenci toplulukları ve benzeri tüm akademik ve idari birimleri ile topluma hizmet etmek, toplumsal sorunlara çözüm bulmak ve toplumun sürdürülebilir gelişimini ve refahını artırmak için katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Hangi Faaliyetler Toplumsal Katkı Kapsamında Değerlendirilebilir?

Toplumsal katkı, kamu kurum ve kuruluşları ile ortaklaşa gerçekleştirilen eğitim, araştırma, hizmet (sağlık, spor, sanat, kültürel vb.), danışmanlık gibi çeşitli etkinlikleri içerir.

Bu bağlamda, toplumsal katkı faaliyeti olarak değerlendirilebilecek başlıca çalışmalar şu başlıklar altında toplanabilir;

• Sosyal Sorumluluk Çalışmaları
• Topluma Yönelik Farkındalık Faaliyetleri
• Yerel ve Bölgesel Kalkınmaya Katkı Sunan Faaliyetler
• Ulusal ve Uluslararası Düzeyde Kurumsal İşbirlikleri
• Çeşitli Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan Görevlendirmeler
• Üniversite Bünyesindeki Birimler Aracılığıyla Toplumsal Katkı Amacıyla Yürütülen Eğitim, Hizmet, Araştırma ve Danışmanlık Faaliyetleri
• Akademik Bilgi ve Teknoloji Transferi
• Toplum Odaklı Bilimsel Çalışmalar
• Sürekli Eğitim Olanakları
• Uzman Danışmanlığı ve Bilirkişilik
• Ekolojik Duyarlılık ve Sürdürülebilirlik Çalışmaları
• Toplum Sağlığı Hizmetleri
• Kültür ve Sanat Etkinlikleri

ÖNEMLİ! Toplumsal katkı değerlendirmesinde, faaliyetin doğrudan topluma yönelik olması, belirgin bir sosyal fayda üretmesi gibi kriterler dikkate alındığından, genel anlamda topluma doğrudan fayda sağlama amacı taşımayan, sadece üniversitenin iç işleyişine yönelik faaliyetler, toplumsal katkı faaliyeti olarak değerlendirilmemektedir.

Hangi Faaliyetler Toplumsal Katkı Kapsamında Değerlendirilemez?

Toplumsal katkı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecek çalışmalar şunlardır:

• Kâr amacı güden danışmanlık hizmetleri veya üniversite kaynaklarının ticari amaçlı kiralanması gibi üniversitenin doğrudan ekonomik kazanç sağlaması amacıyla yürütülen ticari işler veya projeler
• Akademisyenlerin kişisel kariyer gelişimi için yaptığı, topluma doğrudan katkısı olmayan teorik araştırmalar veya bireysel akademik çalışmalar
• Kurumsal imajı geliştirme veya üniversite tanıtım günleri gibi kurumsal tanıtım faaliyetleri
• Sadece üniversite öğrencileri veya çalışanlara yönelik sosyal etkinlikler veya kamuya açık olmayan sanat sergileri/gösterileri gibi dar kapsamlı kültürel faaliyetler
• Sadece üniversite öğrencileri veya çalışanlara yönelik spor müsabakaları veya üniversite içi turnuvalar gibi spor faaliyetleri
• Yasal zorunluluklar nedeniyle yapılan çevre düzenlemeleri veya zorunlu engelli erişimi düzenlemeleri gibi zorunlu yasal uyum faaliyetleri
• Sadece bir ürün veya hizmetin tanıtımını/satışını hedefleyen sponsorlu etkinlikler

Birimler Toplumsal Katkı Kapsamında Ne Tür Faaliyetlerde Bulunabilirler?

Birimlerin “çalışma ve uzmanlık alanları” doğrultusunda yürüteceği topluma yönelik sanatsal, çevresel, sportif ve sağlık odaklı etkinlikler; ayrıca toplumun ihtiyaçlarına yönelik eğitim-öğretim, bilgilendirme, farkındalık oluşturma, araştırma-geliştirme ve bilimsel faaliyetler toplumsal katkı başlığı altında değerlendirilebilir.

Bu kapsamda birimler, toplumsal katkı çerçevesinde şu faaliyetleri gerçekleştirebilir:

• Dezavantajlı gruplara yönelik destek faaliyetleri, eğitim olanakları ve sosyal sorumluluk projeleri
• Yerel, bölgesel veya ulusal düzeyde sosyal sorunlara çözümler sunmayı amaçlayan faaliyetler
• Üniversitenin akademik bilgi birikimini topluma ve sanayiye aktarmasını sağlayan teknoloji transferi, inovasyon ve patent çalışmaları, girişimcilik destekleri ve danışmanlık hizmetleri
• Üniversitedeki uzman ve akademisyenlerin kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarına sağladığı danışmanlık, bilirkişilik ve eğitim hizmetleri
• Sürekli eğitim merkezleri aracılığıyla, toplum bireylerinin bilgi ve becerilerini geliştiren kurslar, seminerler, sertifika programları
• Çevre bilincini artırmaya yönelik faaliyetler, çevresel sorunlarla ilgili farkındalık kampanyaları ve projeler, iklim kriziyle mücadele çalışmaları, enerji tasarrufu ve geri dönüşüm faaliyetleri
• Toplum sağlığını iyileştirmeye yönelik ücretsiz sağlık hizmetleri, sağlık taramaları ve diğer toplum sağlığı faaliyetleri
• Toplumun kültürel zenginliğini destekleyen konserler, tiyatro gösterileri, sergiler, festivaller, konferanslar ve çalıştaylar gibi etkinlikler
• Yerel ve bölgesel kalkınmayı desteklemek amacıyla yerel yönetimlerle ve dış paydaşlarla iş birliği içinde gerçekleştirilen faaliyetler ve sosyal-ekonomik gelişimi hedefleyen çalışmalar
• Toplumsal sorunlara çözümler bulmaya yönelik dış paydaş protokolleri, toplantıları ve etkinlikleri
• Medya organlarında toplumu bilgilendirmeye ve toplumda farkındalık oluşturmaya yönelik faaliyetler
• Öğrenci topluluklarının hayata geçirdiği sosyal sorumluluk projeleri, gönüllülük çalışmaları ve farkındalık yaratmaya yönelik girişimler

Toplumsal Katkıya Yönelik Birimlerden Beklenen Adımlar Nelerdir?

Erzurum Teknik Üniversitesi bünyesindeki birimlerden üniversitenin toplumsal katkı faaliyetlerinin etkin şekilde yönetilmesi, geliştirilmesi ve sistematik olarak izlenmesi için şu adımlar beklenmektedir;

• Toplumsal katkı  sağlayan her birimin işleyişi, organizasyon yapısı ve gerçekleştirdikleri ve gerçekleştirebilecekleri faaliyet ile hizmetlerin doğası ve dinamiği farklı, kendine özgü ve benzersiz olduğundan birimlerin kendi “çalışma ve uzmanlık alanları” çerçevesinde toplumsal katkı faaliyetleri düzenlemeleri
• Toplumsal katkı  faaliyetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde planlanması, uygulanması ve kayıt altına alınabilmesi için “Birim Toplumsal Katkı Temsilcileri” ile “Birim Yöneticileri”nin sürekli iletişim içinde olmaları
• Birimlerdeki tüm paydaşların görüşleri alınarak, toplumsal katkı sağlamak amacıyla periyodik ve planlı etkinliklerin organize edilmesi
• Gerçekleştirilen tüm faaliyetlerin birimlerin internet sitelerindeki “Toplumsal Katkı Sekmesi” altında ve diğer duyuru platformlarında resmi olarak paylaşılması
• Birimlerin YÖKAK nezdinde toplumsal katkı performanslarını artırabilmek amacıyla yaptıkları faaliyetlerin sonuçlarını analiz, anket gibi yöntemlerle değerlendirmesi ve elde edilen verileri izleyerek, bu sonuçları ilgili paydaşlarla birlikte iyileştirme sürecini başlatması
• Yapılan izleme ve iyileştirme çalışmalarının kanıtlarla desteklenmesi ve kayıt altına alınması
• Eğer birimlerin faaliyetleri başka kurum ve kuruluşlar tarafından örnek olarak alınıyorsa, bunun ispatlanması ve belgelendirilmesi
• “Birim Toplumsal Katkı Temsilcileri”nin, üniversitenin Toplumsal Katkı ve Eşitlik Politikaları Koordinatörlüğü yönetimi ile sürekli iletişimde olması.

Toplumsal Katkı ve Eşitlik Politikaları Koordinatörlüğü ile Hangi Çalışmaları Yapabilirsiniz?

Toplumsal sorunlara çözüm üreten sosyal sorumluluk ve gönüllülük faaliyetleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Faaliyetler Nasıl Kayıt Altına Alınmalıdır?

Her bir birimin toplumsal katkı faaliyetlerinin düzenli olarak takip edilebilmesi için birim sayfalarında bir “Toplumsal Katkı” sayfasının oluşturulması önemlidir. Bunun için birimlerin “Toplumsal Katkı” başlıklı bir “Menü Kategorisi” oluşturmaları gerekmektedir. Bu kategori içerisinde her bir yıl için ayrı ayrı sayfa (örneğin 2024 Toplumsal Katkı) oluşturulmalıdır. Her bir etkinlik bir PDF dosyası halinde tanıtıldıktan sonra Dosyalar sekmesine kaydedilmelidir. Oluşturulan PDF’nin linki ise “2024 Toplumsal Katkı” sayfası içerisine “bağlantı linki” olarak eklenmelidir. Böylece her yıl için o yılın etkinliklerinin kronolojik olarak sıralandığı bir sayfa ortaya çıkacaktır.

Koordinatörlük tarafından oluşturulmuş örnek sayfaya ulaşmak için tıklayınız.

Toplumsal katkı faaliyetinde bulunan akademik ve idari personel, Toplumsal Katkı Faaliyeti Kayıt Şablonu ile bu faaliyetini birim temsilcisine iletmelidir.