Bağlantılar
Genel Hesap Yönetimi

Bilgi Bankası - Destek Talebi

Lisanslı yazılımlar, kablosuz internet, kampüs dışı erişim gibi birçok konuda bilgi edinebilir, yardım talebinde bulunabilirsiniz.

Destek Sayfası

Erzurum Teknik Üniversitesi

İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü

Laboratuvarda İlk Yardım

1. Kimyasal yanık ve basit kimyasallara nasıl müdahale edilmelidir?

  • Kimyasalın fazlası fırça ile uzaklaştırılır.
  • Etkilenen bölgeyi bol su ile yıkanır.
  • Parmakta yüzük varsa çıkarılır.
  • Yara bandı ile etkilenen bölgeler sarılır.

2.Asetik asit, hidroklorik asit, fosforik asit ve sülfürik asidin deri ile temasında nasıl müdahale edilmelidir?

  • Temas edilen bölge hemen bol su ile yıkanmalıdır.
  • Temas edilen bölgede elbise varsa hemen çıkarılmalıdır.
  • Soda, bikarbonat gibi yumuşak bir alkali çözeltisi uygulanmalıdır.
  • Gözlere sıçrama söz konusu ise hemen ılık su ile en az 15 dakika yıkanmalıdır.

3.Hidroflorik asidin temasında nasıl müdahale edilmelidir?

  • Temas edilen bölge iyice yıkanmalıdır.
  • Varsa bir magnezyum oksit çamuru uygulanmalıdır.
  • Derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

4.Siyanür tuzlarının deri ile temasında nasıl müdahale edilmelidir?

  • Temas edilen bölge iyice yıkanmalıdır.
  • Eğer açık bir yara varsa hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

5. Kromik asit ve dikromatların deri ile temasında nasıl müdahale edilmelidir?

  • Temas bölgesine %5’lik sodyum tiyosülfat ile yıkama yapılır.
  • Eğer lezyonlar görünürse derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

6. Alkalilerin deri ile temasında nasıl müdahale edilmelidir?

  • Temas edilen bölge bol miktarda suyla ve nötralize sirke ile deri yıkanmalıdır.
  • Alkalilerin göze sıçraması halinde ise gözler derhal bol su ile (gerekirse zorla açarak) yıkamalı ve hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

7.Bromdan ileri gelen yanıklara nasıl müdahale edilmelidir?

  • Yanıklar benzol veya petrol ile iyice yıkanmalıdır.

 8.Antimon klorür, nikel klorür, kalay klorür, kadmiyum klorürün deri ile temasında ne yapılmalıdır?

  • Deri iyice yıkanmalıdır.
  • Varsa lanolin merhem sürülmelidir.

9. Potasyum nitrat ve cıva nitratın deri ile temasında ne yapılmalıdır?

  • Temas edilen bölge iyice yıkanmalıdır.
  • Eğer kaşıntı, döküntü varsa derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

10.Gümüş nitratın deri ile temasında ne yapılmalıdır?

  • Tuzlu su ile yıkanmalı ve tahriş olan yerlere uygulanmalıdır.

11.Alüminyum, amonyum, kobalt, bakır, magnezyum, nikel, potasyum, sodyum, çinko, kadmiyum sülfatın deri ile temasında ne yapılmalıdır?

  • Deri ile temasında iyice yıkanmalıdır.
  • Eğer deri reaksiyon gösteriyorsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

12.Fosfor nedeniyle oluşan yanıklar için ne yapılmalıdır?

  • Yanık yere, bikarbonat eriyiğine daldırılmalı ve sonrası fosforun oksitlenmesi için havaya tutulmalıdır. Bu işlem birkaç defa tekrarlanmalıdır.

13.Asetik asit, hidroklorik asit, fosforik asit ve sülfürik asit yutulduğu zaman ne yapılmalıdır?

  • Hasta kesinlikle kusturulmamalı, kişi baygınsa ağızdan hiçbir şey verilmemelidir.
  • Eğer ayıksa ağız bol çeşme suyu ile çalkalanmalı, sonra yumurta akı ile karıştırılmış süt verilmelidir.
  • Eğer bu mümkün değilse olabildiğince fazla su verilmeli, bir sağlık kuruluşuna haber verilmelidir.

14.Siyanür tuzlarının yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Kişi hemen kusturulmalıdır.
  • Su ile karıştırılmış hidrojen peroksit verilmelidir
  • Mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

15. Kromik asit ve dikromatların yutulmasında ne yapılmalıdır?

  • Kişiye acilen sodyum bikarbonat çözeltisi verilmelidir.
  • Bir sağlık kuruluşuna haber verilmelidir.

16.Alkalilerin yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Limon suyu veya sirke karıştırılmış bolca su verilmeli, ardından bir kaşık zeytinyağı içirilmelidir.
  • Derhal bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir.

17. Amonyum klorür, kobalt klorür, demir klorürün yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Yutan kişi kusturulmalı ve bol miktarda su verilmelidir.
  • Laksatif olarak epsom tuzları uygulanmalı ve sağlık yardımı alınmalıdır.

18.Antimon klorür, nikel klorür, kalay klorür, kadmiyum klorürün yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Kişiye bol su verilmeli, derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

19. Potasyum nitrat ve cıva nitratın yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Hemen bol suyla karıştırılmış sodyum bikarbonat verilmelidir. Sonra çiğ yumurta, yağsız süt karışımı içirilmelidir.
  • Derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

20. Gümüş nitratın yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

  • Bir bardak suya üç yemek kaşığı tuz ekleyip çözdükten sonra bu karışım verilip kusturulmalıdır.
  • Derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

21. Alüminyum, amonyum, kobalt, bakır, magnezyum, nikel, potasyum, sodyum, çinko, kadmiyum sülfatın yutulmasında ne yapılmalıdır?

  • Bolca su verilmeli, eğer herhangi bir reaksiyon olursa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

22. Krom, brom, hidroklorik asit vb. kimyasal maddelerin buharları solunduğunda ne yapılmalıdır?

  • Derhal sağlık kuruluşuna haber verilmelidir.
  • Hekim gelinceye kadar kazazedenin dinlenmesi sağlanarak açık havaya çıkarılmalıdır.
  • Su veya bikarbonat buharı ya da oksijen teneffüs ettirilebilir.

23. Hidrosiyanik asit, karbondioksit, kükürtlü hidrojen, fosforlu hidrojen gazlarına solunduğunda ne yapılmalıdır?

  • Soluma yolu ile maruziyet durumunda temiz hava oldukça önemlidir. Kişi açık havaya çıkarılmalıdır.
  • Ağır durumlarda suni teneffüs yaptırılmalı ve gerekirse oksijen maskesi kullanılmalıdır.
  • Özellikle hidrosiyanik asitlerle zehirlenmelerde; 2 g sodyum tiyosülfat ve 0,5 g sodyum nitrit, 50 mL suda eritip içirilmelidir.
  • Derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

24. Küçük kesik ve sıyrıklar durumunda ne yapılmalıdır?

  • Kesik alanı su ve sabunla yıkayın.
  • Bir bandajla kapatın.

25. Kanamalı kesikler de ne yapılmalıdır?

  • Derhal 112’yi arayın.
  • Rahatlatmaya çalışın ve yatırın.
  • Mümkünse kesik bölgeyi kalp hizasının üstünde tutun.
  • Yaranın içine saplanmış cisim varsa, çıkarmaya çalışmayın.
  • Sıkı kıyafetleri gevşetin.
  • Eğer herhangi batan bir madde yoksa ise üzerine, varsa etrafına bir bandajla ya da temiz bir 28 bezle baskı yapın.
  • Kesiğe yapışmış kıyafetleri uzaklaştırmayın; çünkü kanamayı artırabilir. Hatta üstüne ilave kompres koyun.
  • Hala kanama durmuyorsa, kesiğin üstündeki arterden basınç uygulayın.
  • Kanama çok şiddetli ise, hastanın bacaklarını 30 cm yukarıya kaldırın ve sıcak tutmak için üzerine bir örtü örtün.

26. Yaralarda hiçbir zaman kullanılmaması gereken malzemeler nelerdir?

  • Pamuk, kâğıt mendil ya da peçete gibi malzemeler: Lif bırakır ve kolayca dağılırlar, yaraların etrafına yapışarak enfeksiyon tehlikesi doğururlar.
  • Alkol, iyot vb. güçlü dezenfektanlar: Yarayı yakarlar.
  • Antibiyotik içeren merhemler ya da tozlar, pudralar: Yaralının bunlara karşı alerjisi olabilir ve yaranın iyileşmesini geciktirebilirler.

27. Göze kimyasal madde sıçraması ve yanık durumunda ne yapılmalıdır?

• Tahriş olmamış gözü koru; diğer göz kapağı zorla açılarak su/göz solüsyonları ile en az 15-20 dakika yıkama işlemi uygulayın.

• Yıkama esnasında parmaklarınızla göz kapaklarını açın ve göz bebeğinizi farklı yönlere oynatın ki su her tarafa gidebilsin.

• Yıkama esnasında kimyasalın diğer göze gitmesini engelleyin.

• Yıkamanın etkinliği açısından varsa kontakt lensler hemen çıkarılmalıdır.

• Steril veya temiz bir yara bezi ile kapatın.

• Tıbbı yardım alın.

28. Kimyasal yutulması durumunda ne yapılmalıdır?

• Ağzınızı hemen çalkalayın. Takma diş varsa çıkarın.

• Kusmayacak kadar, yavaş yavaş su ya da süt için.

• Kusma eğilimi başlarsa, sıvı verilmesine devam edilmelidir.

• Asla kusturulmamalıdır. Çünkü yutulurken boğazı ve yemek borusunu yakan bir madde (kostik soda gibi), kusturulmaya çalışılırken tekrar yanıklara neden olacaktır.

• Kusma varsa, baş akciğerlere kusmuğun kaçmaması için aşağıda tutulmalıdır.

• Bilinci yerinde değilse yaralının başı veya tüm vücudu mutlaka sol tarafa döndürülmelidir.

• Arsenik, antimon, bakır, kurşun, cıva, gümüş veya diğer metaller yutulmuşsa tuzlu su gibi kusturucular kullanılarak mide boşaltılır.

• Hemen tıbbi destek alınması gereklidir.

• Mutlaka yutulan maddenin özellikleri öğrenilmeli ve tıbbı destek sırasında bildirilmelidir.

• Eğer hasta kustuysa, kusmuğundan da örnek alınmalıdır.

29. Elektrik akımı sonucu meydana gelen kazalarda ne yapılmalıdır?

  • Elektrik akımını kesin, fişi çekin ya da sigortayı kapatın.
  • Bu işlemler anında yapılamıyorsa elektrik akımına kapılan kişi kuru bir tahta parçası gibi iletken olmayan bir malzeme yardımıyla gerilimden kurtarılmaya çalışılmalıdır.
  • Gerilime maruz kalan kişi ıslak olmayan giysi, kalın bir kitap ya da tahta parçası üzerine bastırılmaya çalışılmalıdır.
  • Gerilime maruz kalan kişi duvara, sehpa-raf gibi cisimlere ve kendisine yardım etmeye çalışan kişilere dokunmamalıdır.
  • Nabız ve nefes alışı kontrol edilmeli; bilinç kaybında hasta yan döndürülmeli ve tıbbi yardıma başvurulmalıdır.
  • Yanık varsa bol su ile yıkayın.
ETÜ Asistan Snow